Yeni doğan bebeklerde göz yaşı bezleri henüz gelişimini tamamlayamadığı için ilk 1 ay da çok az göz yaşı yapımı vardır, bebekler bu dönemde ağlasalar da göz yaşları akmaz.

Bebeklerde Göz Yaşı Akmasının Sebebi Nedir?

Doğumda göz yaşı drenaj yolunun en son durağı olan nazolakrimal kanalın ucu bir membranla kapalıdır (Hasner membranı). İlk ayda bu membran bir taraftan kopup diğer tarafa doğru çekilip bir mukozal yığıntı olarak kalır. Bunun anlamı bu yığıntı bir kapakçık gibi (Hasner valvi) görev görüp burun içi sekresyonların göz yaşı kesesine doğru yönlenmesine engel olmaktır. Yani yukarıdan aşağıya sıvı geçişine müsaade eden, aşağıdan yukarı sıvı geçişine müsaade etmeyen bir durum sağlanmış olur. Bazen Hasner membranı valv halini almayabilir, bir taraftan kopup diğer tarafa doğru (kontrakte olmayabilir) çekilmeyebilir.

Bu durumda bebeklerde Konjenital Dakriosistit tablosu gelişir. Bu bebeklerin sürekli göz yaşı akar, çapaklanmaları olur, zaman zaman da akut dakriosistit atağı ile gözyaşı kesesi bölgesinde şişlik kızarıklık ve lokal ısı artışı olur. Akut dakriosistit ile getirilen bebeklere mutlaka sistemik ve topikal antibiyotik vermek gerekir. Bazen şişliğin olduğu gözyaşı kesesi bölgesine drenaj yapmak gerekebilir. Akut dakriosistit atağı yatışsa bile kronik tablo devam edecektir çünkü tıkanıklık devam etmektedir.

Çocuklarda Göz Yaşı Akmasının Tedavisi Var Mı?

Konjenital Dakriosistitlerde çocuğun yaşı çok önemlidir. İlk 6 ayı içinde getirilen çocuklarda nazolakrimal masaj (15-20 gün) olguların %70-80 ninde problemi çözebilir. Ancak hekimin tarif ettiği şekilde ebeveynlerin bu masajı düzgün bir şekilde uygulaması gerekir. Masaj da amaç kese üzerine olan baskı ile kese içinde pozitif basınç oluşturup Hasner membranının açılmasını sağlamaktır. Bazen 6 aylık dönem geçilmiş olabilir, bu çocuklarda masaj çok faydalı olamayacağı için sondalama (probing) yapmak gerekir. Sondalamadaki espiri, Hasner membranının sonda eşliğinde mekanik olarak yırtılmasını (perforasyon) sağlamaktır. Ancak bu işlem için de çocuğun 12-24 ayı geçmemiş olması gerekir. Aksi halde probing de işe yaramayabilir. Probing başarısız olursa ikinci defa tekrarlanabilir ikinci defada da başarısız olunmuşsa üçüncü uygulama yapılmaz. Bu aşamada çocuklar dakriosistorinostomi( DSR) ameliyatına aday demektir. DSR uygulamalarında lakrimal kemikten bir pencere açmak gerekmektedir. 4-6 yaş diliminden önce yapılması dahilinde; yüz kemiklerinin gelişimi henüz tamamlanmadığı  (maksillofasial gelişim) için yüz gelişimi ile yüzde asimetri oluşacaktır. Ayrıca başarı oranı da düşecektir. Bu nedenle DSR ameliyatı endikasyonu olan çocukların bu yaş dilimi üstüne çıkmaları beklenmelidir. En ideali nazolakrimal masaj ile sorunu çözmektir. Çözüm bulunamayan olgularda hastanın durumuna göre bir tedavi planlaması gerekir.

Çocuklarda Göz Yaşı Kanallarında Ameliyatı Kimler Yapmalıdır?

Yetişkin hastalara oranla pediyatrik hastalarda her şey daha sorunlu seyir göstermektedir. Yapılan işlemler sonrası inflamatuar cevap yetişkine göre çok daha alevlidir. Yara iyileşme cevapları çok daha abartılıdır, fibrozis gelişimleri çok daha fazladır. Kısacası zor hastalardır. Bu nedenle konjenital dakriosistitde tedavi yaklaşımlarını çok iyi bilen, hangi aşamada neyi nasıl yapacağını çok iyi bilen, pediyatrik göz yaşı yolları anatomisine hakim, cerrahi tecrübesi yoğun olan oküloplastik cerrahların tercihi yerinde bir karar olacaktır. Unutulmaması gereken, bazı şeylerin telafisi yoktur. Çocuklarımız çok kıymetlidir.